Portekiz’in F-35 Tedarikinde Şüpheler
Donald Trump’ın ABD Başkanı olmasının ardından, uluslararası arenada kaotik bir dönem yaşanmaya başladı. Bu durum, özellikle Portekiz gibi müttefik ülkelerin savunma politikalarında önemli değişikliklere yol açıyor. Son gelişmelere göre, ABD hükümetinin yeni dış politika stratejileri nedeniyle, Portekiz’in planladığı F-35 tedarikini askıya alma kararı gündeme geldi. Hava Kuvvetleri’nin F-35’lerin satın alınması yönündeki önerilerine rağmen, görevden ayrılan Savunma Bakanı Nuno Melo, hükümetin alternatif olarak Avrupa yapımı jetleri değerlendireceğini belirtti.
Melo, Portekiz medyasına yaptığı açıklamada, müttefik ülkelerin öngörülebilir olmasının savunma tedarik kararlarında kritik bir rol oynadığını vurgulayarak, “Seçimlerimizde jeopolitik ortamı göz ardı edemeyiz” ifadelerini kullandı. Bu bağlamda, Trump yönetiminin Grönland‘ı ilhak etme niyetleri ve Kanada‘yı tehdit etme tutumu, F-35’lerin tam anlamıyla işlevsel hale getirilebilmesi için gerekli yazılım güncellemelerine ve yedek parçalara erişim konusunda kaygılara neden oluyor.
Melo, şunları ekledi: “Dünya değişti … ve bu müttefikimiz … kullanım, bakım, bileşenler ve uçağın operasyonel olmasını ve her türlü senaryoda kullanılmasını sağlamakla ilgili her şeye sınırlamalar getirebilir.” Portekiz’in, Avrupa üretimi bağlamında, Eurofighter Typhoon ve Fransız Dassault Rafale gibi alternatif jetleri değerlendirmesi gerektiği öne sürülüyor.
Avrupa savunma sanayisinin güçlenmesi gerektiğini savunan analistler, Trump’ın tutumunun bu süreci hızlandırabileceğini düşünüyor. Bununla birlikte, Hollanda Savunma Bakanı Ruben Brekelmans, ülkesinin F-35 sözleşmesini iptal etmeyeceğini açıklamıştı. Ancak Portekiz henüz nihai bir anlaşmaya varmış değil.
Portekiz, mevcut F-16 filosunu modernize etmeyi veya alternatif bir savaş uçağı platformuna geçiş yapmayı tartışırken, erken seçim sürecinin bu kararların seyrini etkileme potansiyeli taşıdığı da belirtiliyor. Ayrıca, en az 10 Avrupa ülkesinin filosunda F-35’ler bulunuyor ve Lockheed Martin’in altı Avrupa ülkesinde endüstriyel ortaklıkları mevcut. Şirket, F-35’i NATO’nun tercih ettiği standart avcı uçağı olarak tanımlıyor.
