Avrupalı klasik araba üreticilerinin yaşadığı zahmetlerin benzerleri uçan taksi üreticileri için de geçerli. Avrupa’nın uçan taksilerle dolu bir geleceğe olan umutları, yatırım düşünceleri nedeniyle güç bir süreçten geçiyor. Bunlardan birisi olan Alman Volocopter, elektrikli dikey iniş ve kalkış (eVTOL) VoloCity’nin Paris Olimpiyatları’nda taksi hizmeti vermesi gerekiyordu fakat firma yalnızca şov uçuşları yaptı. Volocopter: Avrupa’nın gururu, umudunu Çin’e bağladı
Almanya merkezli Volocopter, elektrikle çalışan iki kişilik hava taksisi VoloCity ile dikkatleri üzerine çekmişti. Lakin, Paris Olimpiyatları’nda yolcu taşımak yerine yalnızca şov uçuşları yapılabilmesi büyük bir hayal kırıklığı ile sonuçlandı. Bunun arkasında, şirketin acil yatırım muhtaçlığını karşılamak için yaptığı başarısız teşebbüsler yatıyordu. Volocopter, Almanya hükümetinden 100 milyon Euro kredi talep etmiş lakin bu teşebbüs nisan ayında sonuçsuz kalmıştı. Artık gözler, Çinli otomotiv devi Geely’nin şirkete yüzde 85 pay karşılığında 95 milyon dolarlık yatırım yapmaplanına çevrilmiş durumda. Mutabakatın gerçekleşmesi halinde üretimin Çin’e taşınması gündeme gelebilir.
Lilium: Yükselen yıldızdan iflasa
Bir öteki Alman teşebbüsü olan Lilium, 30 elektrikli jet motoruyla çalışan yenilikçi dizaynıyla öne çıkmıştı. Şirket, dünya çapında 780 adetlik sipariş alındığını duyurmuş ve tam ölçekli prototiplerin 2025 başında test edileceğini açıklamıştı. Lakin mali badireler, projeyi sekteye uğrattı. Alman hükümetinden beklenen garantiler sağlanamayınca Lilium iflas sürecine girdi ve Nasdaq borsasından çıkarıldı. Şirket, tekrar yapılanma çalışmaları kapsamında yeni yatırımcılar ararken, uçan jetlerini üretime geçirme gayesi önemli bir risk altında. Kasım ayı başında şirket ana faaliyet alanlarını iflas süreçlerine soktu. Birleşik Krallık’ın umudu: Vertical Aerospace
Birleşik Krallık merkezli Vertical Aerospace ise VX4 model uçan taksisiyle dalda dikkat çekiyor. Geliştirilen sekiz pervaneli tasarım, düşük maliyet, sessizlik ve güvenlik vaat ediyor. Şirket, bu yıl birinci pilotlu test uçuşunu muvaffakiyetle gerçekleştirdi. Lakin, Rolls Royce’un elektrik motoru mutabakatından çekilmesi ve prototip kazaları üzere sıkıntılar soru işaretlerinin oluşmasına neden oluyor. Şirket, 2030’a kadar 150 adet uçan taksi teslim etmeyi ve yıllık 200 ünite üretim kapasitesine ulaşmayı hedefliyor. Yakın vakitte Mudrick Capital ile yapılan bir kurtarma anlaşması sayesinde finansal istikrar sağlandı. Bu kurtarma mutabakatı kapsamında Vertical Aerospace’in yüzde 70’i Mudrick Capital’e geçecek. Airbus ve diğerleri
Airbus’ın geliştirdiği CityAirbus NextGen, dört kişilik kapasitesi ve 80 km menziliyle Avrupa’nın umut vadeden projelerinden biri. Bjorn Fehrm üzere uzmanlar, Airbus’ın finansal gücü ve mühendislik kapasitesi sayesinde bu projeyi hayata geçirebileceğini belirtiyor. ABD merkezli Joby ve Archer üzere şirketler de dalda güçlü pozisyonda, lakin piyasada kârlılık elde etmek hala büyük bir soru işareti. Elektrikli hava taksiler, birinci etapta havalimanları ile kent merkezleri ortasında hizmet sunmayı hedefliyor. Lakin, batarya maliyetleri, sık değişim ihtiyacı ve pilot masrafları, operasyonel kârlılığı zorlaştıran faktörler ortasında. Fakat yeniden de yatırımcılar bu alana paralarını koymaktan kaçınmıyor. Risk yüksek olsa da kimse bir sonraki Tesla anını kaçırmak istemiyor. Elbette hava taksilerini seri olarak üretmek bir yana bunu uçurmak ve ticari hizmete sokmak için gereken yasal müsaadeleri almak da gerekiyor. Halihazırda dünya genelinde onlarca eVTOL şirketi olsa da hepsinin başarılı olması beklenmiyor.
